Cinsel Yönelim Hakkında Kitap Önerileri
Eşcinsellik Üzerine, Alfred Adler
Bireysel psikolojinin kurucusu Alfred Adler, Eşcinsellik Üzerine adlı kitabında cinsel yönelimlerin seçilmesinde rol oynayan süreçleri aktarmaktadır. Adler, aslında eşcinselliğin bir tercih olduğunu dolayısıyla doğuştan olmadığının üzerinde durmaktadır. Yirminci yüzyılın ortalarında toplum üzerinde yaygınlaşan modern ve özgürlükçü düşünce yapısı üzerine “yönelim” olarak adlandırılan eşcinsellik tartışmaya açık bir olgu haline gelmiştir. Diğer çağdaşlarının aksine Adler, eşcinselliğin doğuştan değil ancak sonradan kazanılan ve tercih edilen bir durum olduğunu savunmaktadır. Adler bu konu hakkında tezini savunurken, ayrıca LGBTİ+ bireyler dahil, cinsel sapkınlık, mazoşizm veya sadizme sahip bireylerin tedavi edilmesi gereken bir grup olduğu görüşündedir. Ek olarak Adler eşcinselliğin ortaya çıkışını kişinin yaşam içerisinde bir başkası gibi davranması yani aşağılık duygusunu bu şekilde bastırdığı veya karşı cinsi uzaklaştırarak ve ondan kaçarak ancak kendisini yükseltebileceğinden bahsetmektedir. Ayrıca, kitap içerisinde yer alan eşcinsel tercih için teorik varsayımlar ve bunlara yönelik vaka çalışmaları da mevcuttur.
Düzcinsel: Heteroseksüelliğin Şaşırtıcı Derecede Kısa Tarihi, Hanne Blank
Hanne Blank’e göre, heteroseksüellik insan tarihi üzerinde baskın ve alışılagelmiş bir olgudur. Blank kişilerin kendi heteroseksüellik şemalarını oluşturdukları ve buna bağlı kaldıkları için kalıpların dışına çıkmayı anormal veya yanlış olarak yorumladıklarını belirtmektedir. Heteroseksüelliğin izini süren Blank, insanların sandığı kadar uzun bir heteroseksüellik tarihinin bulunmadığının altını çizmektedir. Heteroseksüellik kavramının nasıl, neden ve hangi toplumsal süreçler sonucunda ortaya çıkıp belirlendiğine ilişkin görüşler yer almaktadır. Bunu yaparken sosyolojik, psikolojik, din ve evlilik çalışmaları gibi farklı alanlardan ve çalışmalardan yararlanmaktadır. Hayat içerisindeki çeşitli ve baskın alanlarda heteroseksüel eğilimin insanların önüne bir normallik şeklinde sunulduğu açık bir gerçektir. Bu davranış ve düşünce sistemi diğer cinsel tercihlerin varlığına ilişkin yok sayıcı bir girişimdir. Kitap kalıplaşmış ve dayatılan cinsel yönelim olgusunun altını çizerken, tarihsel süreçte gelişen diğer eğilim ve yönelimlerin varlığı hakkında farkındalık kazanmak isteyenlerin okuması tavsiye edilmektedir.
Cinsel Kimlikler, Camille Paglia
Tabulara ilişkin var olan inançları yıkmak için Cinsel Kimlikler kitabını yazan Paglia, Batı kültürünün antik çağdan bu yana kadın üzerinde devam eden algının yıkılmasını hedeflemektedir. Bunu yaparken yazar aynı zamanda cinsellik ve cinsel kimliklerin biçimlendiği antik çağlardan günümüze farklı alt alan ve disiplinlerden yapmış olduğu araştırmaları da eklemektedir. Yazar cinsel kimliklerimizi bir bakıma içerisinde yaşadığımız toplumsal maskeler olarak ifade etmektedir. İstenmeyen toplumsal kimlik içerisinde yaşamak kişinin biricik dünyası için yıkıcı bir davranış olarak görülürken, baskıcı toplum içerisinde bireylerin toplum tarafından pek de kabul edilmeyen eğilimlere sahip olarak hayatta tutunması oldukça güçtür. Paglia’nın ifadeleriyle “aslında bizler birer cinsel kimlikten ibaret değiliz ancak toplumun baskıcı zihniyetinden dolayı bunu taşıyoruz” şeklinde görüşler yer almaktadır. “Cinsel kimlik ve rollerin farkında olmadan yapılan bir özgürlük arayışı gerçek midir, bu talep aslında insanı nasıl köleleştirmektedir, tarihsel açıdan cinsel kimliklerimiz tarafından nasıl yönetiliyor ve evriliyoruz?” gibi pek çok soruyu okuyucuya yönelten ve yine bu sorulara kitabın ilgili kısımlarında cevap veren Cinsel Kimlik okunmaya değer bir yapıttır.
Cinsel Yönelim Hakkında Dizi, Film ve Belgesel Önerileri
Looking, 2014
Amerikan komedi ve drama türlerinde olan dizi, San Francisco’da yaşayan bir grup eşcinsel arkadaşı anlatmaktadır. Dizi temelde Patrick, Kevin ve Augustin’in hayatlarına odaklanmaktadır. İlişkilerinde genel olarak iyi niyetli olan Patrick’in yeni patronu ile izleyeceği ilişkisel süreç, onun hayatındaki bazı taşları yerinden oynatacaktır. O sırada Augustin’in aşk ve kariyer hayatı nasıl ilerleyecektir? İzleyiciyi modern zaman San Francisco’sunda yolculuğa çıkaran film, bu üç gencin hayatları, cinsel tercihleri etrafında şekillenen ilişkileri, aile ve sosyal dinamiklerine dair kesitler sunmaktadır. Eşcinsel yaşantılara ve onların hayatlarına yakın bir perspektiften yaklaşan dizi, bu alanda gelişen diğer türlerin aksine cinsel yönelimi keşfetmek ile değil, halihazırda tercihini yapmış ve hayatlarını bu doğrultuda sürdüren kişileri odak merkezine almaktadır.
Sense8, 2015
Matrix ve Babylon 5 gibi yapımların yönetmenlerinin elinden çıkan Sense 8, telepati yoluyla birbirinin hayatında yaşayabilen sekiz farklı kişinin hikayesini konu almaktadır. Dizi bu sekiz kişinin yaşantısına odaklanırken, oldukça etkileyici sahnelere izleyiciyi tanık etmektedir. Dizide heteroseksüel tercihin dışında homoseksüel çiftler olmak üzere trans bireylere de yer verilmektedir. Cesur sahnelere sahip olan dizi izleyenler tarafından eleştiri alsa da cinselliği yaşamanın belirli bir tabusu olmadığı ve aslında kitleler tarafından sahip olunan algıların çok ötesinde yaşam ve zorluklara göğüs germek zorunda kaldıklarına ilişkin sahneleri de barındırmaktadır. Dizi farklı cinsel tercihten olan farklı kişileri birbirine bağlarken aslında hepimizin bir olduğu ve herkesin en temelde insani duygu ve hislere sahip olabileceğinin altını çizmektedir. Efsane yapımcıların elinden çıkan bu dizi, cinsel tercih ve yönelimin çok ötesinde sınırları aşması ve izleyiciye farklı bir içerik sunması bakımından izlemeye değer yapımlar arasında yer almaktadır.
Elite, 2018
İspanyol yapımı dizi, ülkenin en seçkin okullarından birine gitmeye hak kazanan işçi sınıfından üç gencin hikayesini konu edinmektedir. Ülkede yaşanan bir depremden dolayı bu okula gönderilen gençler ile, orada hakimiyet kuran zengin öğrenciler arasında tartışma çıkar ve bu tartışma bir cinayete yol açmaktadır. Soruşturmalar devam ederken zengin ve işçi öğrenci grubu arasında yakınlaşma başlamaktadır. Omar bir Müslümandır ve aynı zamanda kendini eşcinsel olarak tanımlamaktadır. Bir başka erkeğin kendisinin de erkeklerden hoşlandığını anlaması Omar ile beraberliği esnasında olmaktadır. Bir diğer Müslüman karakteri canlandıran Nadia ise zengin grubundan biriyle ilişki yaşamaya başlar ve ilerleyen zamanda dini inancından ötürü taktığı başörtüsünü de çıkarmaktadır. Dizi bu gibi örneklerde verdiği mesaj ile cinselliğin nasıl yaşanması gerektiğinden ziyade dil, din, ırk ayırt etmeksizin kişinin istediği gibi yaşayabileceğine vurgu yapmaktadır. Aynı zamanda dizi ensest ilişki ve cinsel sapkınlık örnekleri de bulundurması bakımından izleyiciye cinsel yönelimlerin çeşitliliği ile ilişkili geniş bir bakış açısı sunmaktadır.
Mavi En Sıcak Renktir (La vie d’Adéle), 2013
Adéle 15 yaşında bir genç kızdır ve onun emin olduğu tek bir şey vardır; kızlar erkekler ile sevgili olur. Bir gün yürüyüş esnasında o büyük meydanda Emma’nın mavi saçlarını fark eder ve o an hayatının değişeceğini anlar. Ergenlik sorunları arasında yapayalnız baş ederken, bakışlarını kendine ve başkalarına çevirir. Emma ile yaşadığı aşk içerisinde ailesinden bir destek bulamayan Adéle bu sürece tek bir genç olarak devam eder. Adéle ne yaparsa yapsın ailesi onun cinsel tercihini kabul etmeyecektir. Film LGBTİ+ savunucusu bir yapım olmaktan ziyade, iki genç kız arasında yaşananların derinliğine odaklanmaktadır. Mavi En Sıcak Renktir saplantılar, aşklar, vazgeçişler ve kabul edilemeyenler ile tercih edilenler arasında gidip gelen, gençlik aşkını, cinsel yönelim ve keşif sürecini en iyi anlatan filmlerden biridir.
Dudağının Altında (Below Her Mouth), 2016
Kanada yapımı romantik-dram türlerinde olan Dudağının Altında filmi tutkunun, aşkın ve arzu etmenin yanında işin içine yalanların da girdiği homoseksüel yönelimi konu edinen bir aşk filmidir. Jasmine moda editörlüğü işinde çalışan ve nişanlılık sürecinde olan genç bir kadındır. Hayatını evlilik sürecine hazırlayarak ve başarılı iş kariyerini devam ettirerek sürdüren Jasmine, bir gün ansızın Dallas isminde bir kadın ile tanışır ve dünyası değişir. Bu sırada nişanlısını ihmal eden Jasmine’in gizlediği aşkı ortaya çıkacaktır. Film, Jasmine’in dünyasını değiştiren Dallas ile tanışması sonrası aralarında geçen romantik ilişkiye odaklanmaktadır. Cinsel tercihlerin değişebileceğine dair esnek alanı izleyiciye bırakan ve bu sürecin arkasında gelişen psikolojik süreçlere değinen filmin izlenmesi tavsiye edilmektedir.
Gururlu musun? (Are You Proud?), 2019
Are You Proud? belgeseli, LGBTİ+ mensubu bireylerin verdiği mücadeleye ilişkin yapımdır. Birleşik Krallık’ta bu mücadeleye destek veren kampanyaların ve mevcut aktivistlerin konuşmalarının yer aldığı arşiv görüntüleri yer almaktadır. LGBTİ+ mensuplarının isyanları, aile ve arkadaş gibi sosyal çevrelerinde karşılaştıkları zorluklara yer veren belgesel, yer yer duygusal ögeleri de içermektedir. Sadece cinsel kimlik ve yönelimleri nedeniyle karşı karşıya kaldıkları insani olmayan zorluklar da anlatılmaktadır. Farklı insanların yaşantılarına, zorluklarına ve hatta insani seçimlerine dair vermek zorunda kaldıkları mücadelelerine yakın bir gözden bakma fırsatı sunan belgeselin izlenmesi tavsiye edilmektedir (Joiner, 2019).
Kaynakça
Joiner, A. (Are You Proud?). 28 Şubat 2019. https://www.imdb.com/title/tt10269016/