Hayvan Fobisine Dair Öneri Kitap İncelemeleri
Bir Çocukluk Nevrozu Hikayesi: Kurt Adam Vakası, Sigmund Freud
Sigmund Freud’un nevrotik bir hastasını ele aldığı bu kitapta, hastasının birtakım fobilerinin ve nevrotik ataklarının kaynağının tahminen 1,5 yaşındayken anne ve babasını cinsel ilişki sırasında görmesiyle oluşan bu ilkel sahneye dayandığını öne sürmektedir. Ancak bu çocukluk nevrozu vakası, hastalığın üzerinden 15 sene geçtikten sonra ele alınmaktadır. Freud’a göre bunun avantajları olduğu gibi, dezavantajları da var. Nevrotik çocuk üzerinde yapılacak bir analizin daha güvenilir olduğunu düşünse de bunun içerik olarak pek de zengin olmayacağını, çocuğa gerektiğinden fazla sözcük ve düşünceyle yardımcı olmak zorunda kaldığını ve buna rağmen bilincin en derin katmanlarına inmenin pek de mümkün olmayabileceğinden bahsetmektedir. "Kurt Adam” vaka öyküsü, hiç kuşkusuz Freud'un ele aldığı en önemli ve en ayrıntılı vaka öykülerinden birisidir. Genç ve zengin bir Rus olan hasta, 18 yaşından itibaren duyduğu rahatsızlıklar nedeniyle Freud'a gelir. Tankieff'in ilk kez 4 yaşında gördüğü ve sık sık tekrar eden bir rüyası vardır: gür kıllarla kaplı 6-7 beyaz kurt bir ceviz ağacının dalları üzerine oturmuş ve gözlerini ona dikmiş olarak durmaktadır. Genç adam her defasında rüyadan nefes nefese, korku içinde uyandığını belirtmektedir. 1910-1914 yılları arasında süren tedavinin ardından Freud vakayı kaleme alır ancak bir süre yayımlamaz. Daha önce ele aldığı Küçük Hans'ın at fobisiyle, genç adamın kurt fobisi Freud için karşılaştırılabilir niteliktedir. Vaka öyküsünün Freud için asıl önemi ise, çocuk cinselliğinin barlığına yönelik duyulan kuşkuları bertaraf etmesi, böylece kuşku sahipleri Adler ve Jung'u eleştirmek için Freud'a sağlam kanıtlar sunmuş olmasıdır. Freud’un psikanalitik çerçevede incelediği ve oldukça ses getiren, vaka analizinin de yer aldığı kitabın okunması tavsiye edilmektedir.
Fobiler, Korkular ve Kaygılar Ansiklopedisi, Ronald Manual Doctor, Ada P. Kahn & Christine A. Ademac
Kitap ruhsal bozuklukların farklı yönlerini kapsamaktadır. Bu çalışma, kaygıları, korkuları ve fobileri tanımlamaktan belirli fobi türlerine neden olan belirtilerden müdahale yöntemlerine kadar çeşitli yönleri açıklamaktadır. Bu korku ve kaygılarla ilgili tarihsel ek bilgiler sunmaktadır. Hayvan fobisini daha iyi anlamlandırmak açısından okunması tavsiye edilen kitapta, hayvan fobisinin genel tanımı, hangi hayvan türlerini kapsadığı ve müdahalesinde hangi tekniklerin kullanıldığı gibi konulara da değinilmektedir. Popülasyonda oldukça yaygın görülse de hayvan fobisinden yakınan bireyler diğer sosyal fobi türlerine sahip bireylere göre daha az müdahale görmeyi talep etmektedir. Çünkü hayvan fobisi bir spesifik fobi türü olması sebebiyle, yaşamın diğer alanlarında görülen sosyal fobilere göre daha az aksaklığa neden olmaktadır. Ancak kitap, bu durumla mücadele eden bireylerin neden müdahale alması gerektiği konusuna değinmesiyle beraber bu bireylere içgörü kazandırmayı hedeflemektedir.
Fobiler: Mantıksız Korkunun Psikolojisi, Irena Milosevic ve Randi E. McCabe
Milosevic ve McCabe tarafından yazılan kitap, mantıksız korkulardan oluşan fobilerin nasıl ortaya çıktığını sosyal psikoloji ve evrimsel psikoloji gibi farklı perspektiflerden inceleyerek elde edilen bilgileri okuyucusuyla paylaşmaktadır. Sosyal öğrenme teorisine göre bir davranışı edinmek konusunda modellemenin büyük önemi vardır. Aynı şekilde fobi ve korkuların oluşmasında modellemeden söz etmek mümkündür. Örneğin bir kişinin fareden, kediden veya köpekten korkmasına şahit olan kişiler sonradan içgüdüsel olarak aynı korku tepkisini verdikleri ve bu belirli hayvanları korkulacak bir uyarıcı olarak algıladıkları bilinmektedir. Bireylerin korkmasına neden olan uyarıcı nesne veya hayvanların bireyin o nesne üzerindeki algısını da değiştirdiği bilinmektedir. Kitabın hayvan fobisini detaylı bir şekilde ele alması, bireylerin ne tür tepkiler verdikleri ve hangi müdahale tekniklerinin kullanıldığı konusunda detaylı bilgi veren kitap bu konuda bilgilenmek isteyen kişiler için önerilebilecek nitelikte bir kaynaktır.
Hayvan Fobisine Dair Öneri Film ve Dizi İncelemeleri
Canavarın İntikamı (Alligator), 1980
Bir genç kızın evcil bebek timsahı, hayvan fobisi olan babası tarafından tuvalete atılır ve timsah yaşamını şehrin lağımlarında sürdürmektedir. Madison, ortağının ölümüne neden olan beceriksiz bir operasyondan sonra tekrar iyilik yapmaya çalışan bir polistir. Şehrin su filtreleme sistemlerinde insan vücudu parçaları görünmeye başlar ve Madison, kötü bir oyun belirtisi olup olmadığını araştırmak için genç bir çaylağı kanalizasyona götürmektedir. Aşağıdayken, suçlu tarafından saldırıya uğrarlar ve bu durumda fark ederler ki kanalizasyonda devasa bir timsah yaşamaktadır. Madison kaçar, ancak ortağı timsah tarafından öldürülür, bu da daha fazla şüpheye ve kariyerinin olası mahvolmasına yol açmaktadır. Sürüngenler konusunda uzmanlaşmış bir zoolog olan Marisa, Kendall'dan yardım almaktadır. Marisa ilk başta şüpheci davranır ve bir timsahın Chicago'nun kanalizasyonlarında hayatta kalabileceğine inanmayı reddeder, ancak başka bir kurban kanalizasyonda kaybolur ve kamerası canavarın fotoğrafik kanıtlarını ortaya çıkarmaya başlamaktadır. Madison, kanalizasyondaki gizemli faaliyeti hormonlarla deneyler yapan bir ilaç şirketine bağlamaktadır. Şirket, büyümelerini hızlandırmak için köpeklere serum enjekte etmektedir. Çoğunluğu yasadışı yollarla elde edilen ve bu süreçte öldürülen köpekler ile işleri bittiğinde, leşleri lağıma atmaktadırlar. Bu nedenle, timsah yıllardır bu ölü köpeklerle beslenmektedir. Film, devasa boyuta ulaşan ve canavarlaşan timsahın başta kanalizasyon çalışanları olmak üzere, kanalizasyonun bağlandığı denizdeki insanlardan da intikam almasını konu edinmektedir.
Anakonda (Anaconda), 1997
Luis Llosa’nın yönettiği ve oyuncu kadrosu dikkat çeken film 1997 yapımı Amerikan korku ve macera filmidir. Film, Amazon yağmur ormanlarında bir yılan avcısı tarafından yakalanan bir belgesel film ekibine ve onların efsanevi dev bir yeşil anakonda avlamaya çalışmasına odaklanmaktadır. Mürettebat, bir dizi trajediden sonra teknenin ve mürettebatın komutasını alan ve dünyanın en büyük ve en ölümcül yılanını yakalama arayışında ona yardım eden yeni adamın etrafında kendini rahatsız hissettiğinde atmosfer değişmektedir. Görüntü ve ses efektleri ile filmde sahnelenen senaryo daha gerçekçi bir hale gelmektedir. Heyecan, gerilim ve korkuyu beyaz perdeye oldukça iyi aktaran kült eserlerden biri olan Anaconda, hayvanlardan ve özellikle de yılandan korkan oyunculara hayat vermesi bakımından hayvan fobisi konusunda seyredilmesi tavsiye edilen yapımlardan biridir.
Sekiz Bacaklı Canavarlar (Eight Legged Freaks), 2002
Atık taşıyan bir kamyon kaza yapar ve talihsiz bir kimyasal maddeyi nehre bırakmaktadır. Zehirli örümcekler, devasa oranlarda büyümelerine neden olan zararlı bir kimyasala maruz kalmaktadırlar. Bazı örümcekler yanlışlıkla kaçar ve sekiz bacaklı canavarlar ağırlıklarını arttırır ve köylüleri korkutup yok ederek ortalığı kasıp kavurmaktadır. Kırsal bir maden kasabasının sakinleri, radyoaktif bir maddenin yüzlerce küçük örümceğin dev bir boyuta mutasyona uğramasına neden olduğunu keşfetmektedir. Halk hep birlikte örümceklere karşı mücadele etmeye başlar. Scarlett Johnson gibi usta oyuncuları kadrosunda bulunduran film, örümcekten korkan kişi ve kitleleri komediyle harmanlayarak izleyicilere sunmaktadır. Keyifli vakit geçirmek isteyenler için örümceklerden nefret edip istila filmlerinden hoşlananlar için filmin izlenmesi tavsiye edilmektedir.
Aşırı Hayvan Fobim (My Extreme Animal Phobia), 2011
Animal Planet yapımı bir televizyon dizisi olan Aşırı Hayvan Fobim, Dr. Robin Zasio’nun önderliğinde hayvanlardan korkan kişiler için beş gün boyunca maruz kalma terapisi yoluyla çeşitli hayvan fobilerini yenmelerine yardımcı olduğu üç danışana odaklanmaktadır. Felç edici korkuların üstesinden gelmek için bir yolculuğa çıkan bu üç kişinin düzenli şekilde takibi, korku ve kaygıları ya da nereden başlayacakları hakkında konuşup bilgilendiren Zaiso’nun destekleri ile rahatlamaları sahnelenmektedir. Böcek korkusu yüzünden pencere ve klima açamayan bir anne, pitbul korkusu yüzünden ailesiyle dışarıda vakit geçiremeyen bir baba gibi vakaların tek ortak noktası ise, hayatlarının geri kalanını kazanma umuduyla yoğun bir terapi sürecine başlamayı kabul etmeleridir.