Obsesif Kompulsif Bozukluğa Dair Kitap Önerileri
Obsessive-Compulsive Disorder, Stanley Rachman ve Padmal de Silva
OUP Oxford’dan çıkan bu kitap, obsesif kompulsif bozukluğun doğasını, semptomlarını, nedenlerini ve teorilerini kapsamaktadır. Mevcut tedavileri tartışmakta ve yardıma ihtiyacı olanlara değerli pratik tavsiyeler sunmaktadır. Kitap boyunca, bozukluğun çeşitli yönlerini ve tedavisini vurgulayan çok sayıda vaka öyküsü verilmiştir. Kitapta bazı derinlemesine işlenen konular da bulunmaktadır. Çocuklarda titizlik, kültür ve OKB, zihinsel kirlilik, OKB ve çocukluk çağı OKB ile otistik bozukluk arasındaki benzerlik ve farklılıklar hakkında bölümler de bulunmaktadır. Bu güncellenmiş dördüncü baskıda Stanley Rachman, OKB’li kişiler, bu kişilerin aileleri ve bilgi edinmek isteyen genel okuyucular için yararlı olacak olan obsesif kompulsif problemlerin doğası ve bozukluk hakkında net bir bilgi sunmaktadır. Kitabın Türkçe çevirisi bulunmamaktadır.
Obsesif Kompulsif Bozukluk: Yaşanmış Örnekler, Pratik Öneriler, Uygulamalar, David Veale ve Rob Willson
Aklınızdan bir türlü çıkmayan, kurtulmaya çalıştıkça geri gelen rahatsız edici, hastalıklı, hatta tehlikeli bir düşünceyle uğraşıyor musunuz? Ya da mikroplardan kurtulmak için ellerinizi sürekli yıkıyor veya bazı şeyleri gereksiz bir şekilde biriktiriyor musunuz? Evden çıkarken bütün ışıkların sönmüş olduğunu defalarca kontrol ediyor ya da her şeyin simetrik bir düzen içinde olmasını sağlamak için uğraşıp duruyor musunuz? Buna benzer davranışlar obsesif kompulsif bozukluk (OKB) denilen bir hastalığın belirtileri olabilir. Obsesif kompulsif bozukluk, kaygıyı artıran müdahaleci düşünceler veya imgeler (takıntılar) ve kaygıyı azaltan tekrarlayan veya ritüel eylemler (zorlamalar) ile nitelendirilen bir bozukluktur (Stein, 2002). OKB'yi her yönüyle ele alan uzman psikiyatristler David Veale ve Rob Willson en etkili tedavi olan bilişsel davranış teknikleri ile nasıl üstesinden gelineceğini herkesin anlayabileceği bir dille anlatmaktadırlar. Obsesif kompulsif bozukluğun üstesinden gelmek için kendi kendine yardım rehberinin yazarları Dr. David Veale ve Rob Willson tarafından seçilen bu koleksiyondaki birinci şahıs hikayeleri, obsesif kompulsif bozukluğa sahip olan kişilerin çok çeşitli deneyimlerini yansıtmaktadır. Cesur ve moral veren bu gerçek hayat hikayeleri, sadece rahatlık sağlamakla kalmaz, aynı zamanda başkalarına yardım aramaları ve hastalıklarının üstesinden gelmeleri için ilham vermektedir. Bu kitap kendisi veya bir yakını OKB'den mustarip olanların yaşamlarını yeniden kazanmalarına yardımcı olacağı gibi sağlık çalışanları için de güvenilir bir kaynak niteliğindedir.
OKB'yi Yenmek: Takıntılarla Başa Çıkmak İçin 10 Adımlı Çalışma Kitabı, Jonathan Abramowitz
Kitap, obsesif kompulsif bozukluk hakkında hem farkındalık sağlamak hem de profesyonel destek olanaklarına sahip olmayanlar için oldukça zengin bir içerik sunmaktadır. Kitabın yazarı Dr. Jonathan Abramowitz, Chapel Hill'deki Kuzey Carolina Üniversintesi'nde Anksiyete ve Stres Bozuklukları Kliniği direktörüdür. Yazarın giriş kısmında ifade ettiği gibi; "Bu kitabı tercih ederek, yarım asırlık bilimsel çalışmaya dayanan ve kanıtlanmış stratejiler içeren bir program seçmiş oldunuz". Kitap, okuyuculara OKB ile mücadele etmede 10 adımlı yapılandırılmış eşsiz bir süreç sunmaktadır. Tümü uygulamalı ve zengin örneklerle desteklenmiş bu stratejiler sayesinde obsesif kompulsif bozukluk kaynaklı hasar görmüş yaşam kalitenizi geri kazanabilmeniz amaçlanmıştır. Kitabın bu ikinci edisyonu, bir türlü kurtulamadığınız istenmeyen düşüncelerin üstesinden gelmek için, en yeni başa çıkma stratejileri ve beyin araştırmalarından elde edilen verilerle geliştirilmiş öğrenme teknikleri ile baştan sona yenilenmiştir. Bu kitabı farklı kılan bir başka özellik ise tüm adımların uygulamaya yönelik olmasıdır. Birinci adımdan onuncu adıma kadar ne yapmanız gerektiği yapılandırılmış stratejiler dahilinde anlatılmaktadır.
Takıntılarla Başa Çıkma: Obsesif Kompulsif Bozukluğunuzu Kontrol Altına Almanın Yolları, Christine Purdon ve David A. Clark
Tekrarlayan eylemlerinizi ve zorla zihninize giren düşüncelerinizi tanımayı ve bunlarla baş etmeyi, istenmeyen düşüncelerle ilgili korkularınızdan kurtulmayı, kaygılarınızı azaltmayı, takıntılı düşünmeyle ilgili duygusal rahatlama yolları bulmayı öğrenebilmeniz amacıyla yazılmış olan bu kitap Psikonet yayınları tarafından basılmıştır. Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişilerde takıntılı düşünceler ve bu düşüncelerden arınmak için yapılan ritüeller bulunmaktadır. Ritüeller ve kaçınma stratejileri kısa vadede takıntılı kaygıyı azaltsa da korkulan sonuçların onaylanmamasını önleyerek sorunu uzun vadede sürdürürler (Abromowitz ve Reuman, 2020). Takıntılı düşünceleri yönetme süreciniz, takıntılı düşüncelerin neden ısrarcı olduklarını ve bu düşünceleri tedavi etmek için profesyonellerin kullandıkları yolları keşfetmekle başlamaktadır. Kendi takıntılı düşüncelerinize anlam vermeyi de öğrenirsiniz – bu düşünceleri neyin tetiklediğini ve bu düşüncelerle başa çıkmak için halihazırda ne yaptığınızı. Ardından, kitap sizi, takıntılı düşüncelerinizi yönetmenize yarayacak ve bu düşüncelerin yaşam kaliteniz üzerindeki olumsuz etkilerini sınırlayacak bir dizi güvenli ve kontrollü yüzleşme egzersizine doğru yönlendirecektir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğa Dair Film ve Belgesel Önerileri
Göklerin Hâkimi (The Aviator), 2004
Göklerin Hâkimi; 2004 yapımı, Howard Hughes'ın hayatını konu alan biyografik filmdir. Howard Hughes’ın kendisi havacılık ve sinema alanında parlasa da aşk hayatı da yeterince göz kamaştırıcıdır. Hughes, İkinci Dünya Savaşında bile uçaklarını savaş uçaklarına uyarlayarak kariyerini yukarılara çıkartmıştır. Ancak her şey Hughes için doğru değildir çünkü onun kendi üzerinde yarattığı baskı birçok erkeğin asla tahammül edemeyeceği türdendir. Ergenlikten yeni çıkmış Hughes, babasının matkap ucu fabrikasından kalan serveti, I. Dünya Savaşı'nda savaşan uçakları konu alan "Cehennem Melekleri" adında bir film çekmek için kullanmak gibi çılgın bir karar alan Hughes, benzeri olmayan bir film yapmak üzere yola çıkar ve bu yol ona büyük bir şöhreti de beraberinde getirir. Bu sırada bir de OKB’si ile uğraşan Hughes için hayat hiç de kolay değidlir. Hughes, kötüleşen obsesif kompulsif bozukluğunun semptomlarını hafifletmeye yardımcı olan aktris Katharine Hepburn ile romantik bir ilişki kurar. Hughes'un OKB semptomları aşırı hale gelir ve üç ay boyunca izole bir "mikropsuz bölgeye" çekilir. OKB’si olan kişilerin ne derece takıntılı hale bürünebileceğini ve yaşam kalitesini ne yönde etkilediğini görebilmemiz açısından oldukça önemli bir filmdir.
Benden Bu Kadar (As Good As It Gets), 1997
Benden Bu Kadar, yönetmenliğini James L. Brooks'un yaptığı senaryosunu Mark Andrus ile yazdığı, 1997 yapımı Amerikan romantik komedi-drama filmidir. Melvin Udall ırkçı, homofobik, antisemitik, bencil, obsesif kompulsif bozukluğu olan ve insanları sevmeyen New York'lu çok ünlü ve zengin bir aşk romanı yazarıdır. Etrafında onu seven kimse olmamasına rağmen okurları ona hayrandır. Melvin her sabah kahvaltısını aynı restoranda ve aynı masada yapmakta ve servisi de aynı garsonun yapmasını istemektedir. Obsesif kompulsif ve başarılı bir yazar olan Udall, sahip olduğu korkular sebebiyle sokak kapısını dört kez kapamakta, Yahudilerden ve siyahîlerden nefret etmekte ve tüm bu ayrımcı özelliklerini hiçbir şekilde gizlememektedir. Eşcinsel bir komşusu olan Simon’un da hayatını sürdürdüğü Greenwich Village’da yaşamaktadır. Bir gün Simon saldırıya uğrayıp hastaneye kaldırılır. Ona yardım etmek zorunda kalacak olan Melvin’in hayatı bir daha asla eskisi gibi olmayacaktır. Davranışları ve takıntılarıyla bize OKB’li bir insanın gününün nasıl geçtiğini göstermesi açısından oldukça önemli bir filmdir.
What is Obsessive Compulsive Disorder? The Lukin Center, 2019
Dr. Lukin, bizi obsesif kompulsif bozukluğun ne anlama geldiğini ve nüfusun belli bir kısmının bu bozuklukla nasıl mücadele ettiğini göstermektedir. Öncelikle OKB’nin açılımını yaparak ve örneklerle pekiştirerek OKB’nin ne olduğunu, belirtilerin birbiriyle olan ilişkilerini ve nedenlerini tablo ve grafikler yardımıyla açıklamaktadır. Oldukça eğitici olan bu belgeselin Türkçesi bulunmamaktadır.
Kaynaklar
Abramowitz, J. S. ve Reuman, L. (2020). Obsessive compulsive disorder. Encyclopedia of Personality and Individual Differences, 3304-3306. https://doi.org/10.1007/978-3-319-24612-3_919
Stein, D. J. (2002). Obsessive-compulsive disorder. The Lancet, 360(9330), 397-405. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(02)09620-4