Psikiyatristler ve klinik psikologlar sağlık alanında çalışan ve birbirinden farklı bir meslek grubuna ait uzmanlardır. Ana farklardan biri psikiyatristlerin tıp fakültesi eğitimi aldıktan sonra bu alanda uzmanlaşan doktorlar olmaları, klinik psikologların ise üniversitelerin sosyal bilimler ya da fen edebiyat fakültelerindeki psikoloji bölümünü bitirdikten sonra klinik alanda yüksek lisans yaparak uzmanlaşmış olmalarıdır.
Klinik psikologlar bilişsel, duygusal, davranışsal ve kişilerarası problemler yaşayan bireylere değerlendirme ve müdahale uygulamak ve araştırma yapmak için eğitim almışlardır. Lisans eğitimlerini tamamlayan psikologlar yüksek lisans ve doktora eğitimlerini edinerek ve çeşitli iş deneyimleri ve süpervizyonlarla uygulamalı klinik becerileri kazanırlar. Klinik psikologlar birçok çalışma ortamında bulunabilirler. Bunların arasında kendi özel ofisleri, hastaneler, okullar, üniversiteler, rehabilitasyon merkezleri, endüstriyel alanlar bulunabilir. Klinik psikologlar bireysel danışanlar, çiftler, aileler veya gruplarla çalışabilirler. Çalıştıkları yaş aralıkları ve gruplar çocuklar, ergenler, yaşlılar, engelliler veya öğrenme zorluğu yaşayan kişiler olabilir.
Psikiyatristler tıp doktoru olarak tıp fakültelerindeki eğitimlerine ek olarak psikiyatri dalında uzmanlaşırlar. Psikiyatristler eğitimleri boyunca tıbbi çalışmalar hakkında bilgilenmişlerdir. Psikologlar ve psikiyatristler ruhsal bozuklukların değerlendirilmesi, tedavisi, davranışsal bilimler ve beynin işleyişi hakkında ortak konularda eğitim görmelerine rağmen psikiyatristler bunlardan farklı olarak insan anatomisi, fizyolojisi ve farmakolojik tedaviler hakkında da eğitim görmüşlerdir. Eğitimlerinin içeriği dolayısıyla psikiyatristler sinir sisteminin işleyişi, beyin hasarları, metabolik ve hormonal hastalıkların ve madde ve alkol kullanımının insan davranışına olan etkisi hakkında detaylı bilgiye sahiptirler. Psikologlar da aynı konularda eğitim içeriğini edinmişlerdir fakat uzmanlık alanları daha çok duygu, düşünce, davranış ve sosyal çevre üzerinedir.
Bununla birlikte, psikiyatristler klinik psikologların sıklıkla kullandığı psikolojik test ve değerlendirmeleri genellikle kullanmazlar. Bunun yerine psikiyatristler, psikologların sağladığı test verilerini kullanarak tanı süreçlerini ve uygun tedavinin alınması sürecini yürütürler. Psikologlar ise tanı koyma sürecinde rol almazlar, bu konuda psikiyatristler ile iş birliği içinde olurlar. Psikiyatristler geniş bir aralıktaki tedavi ve müdahaleleri uygulayabilirler. Bunların arasında ilaç tedavisi, genel tıbbi bakım, psikolojik tedaviler ve beyin uyarma terapileri sayılabilir. Psikiyatristler şiddetli depresyon, şizofreni, bipolar bozukluk veya intihar düşünceleri gibi kompleks ve karmaşık psikolojik durumlara sahip bireylerle ilk müdahaleyi uygulayarak terapiye uygun hale gelmelerinde yardımcı olabilirler. Psikologlar ise danışanlarının hayat problemleriyle başa çıkmaları için çeşitli terapi yöntemleri uygulayabilirler. Bunların arasında bilişsel davranışçı terapi, psikodinamik terapi, akılcı duygusal davranışçı terapi, Gestalt terapi ve hümanistik terapi sayılabilir. Ayrıca, tıp fakültesi eğitimi alan psikiyatristlerin bu terapi yöntemlerinde uzmanlaşma olanağı ile birlikte ilaç yazma yetkisi de bulunurken klinik psikologlarda böyle bir yetki bulunmamaktadır.
Genel olarak bakıldığında, psikiyatristler ve klinik psikologlar ortak olarak birçok şeyi paylaşmaktadırlar fakat bakış açıları aldıkları eğitimlerin farklı olmasından dolayı farklılık göstermektedir. Bu uzmanların danışanları değerlendirmede kullandıkları araç gereçler ve müdahale yaklaşımları farklılık göstermektedir.
Kaynakça
Pipich, M. (2021, 28 Nisan). Clinical psychology vs. psychiatry: Key differences & what each does. Choosing Therapy. https://www.choosingtherapy.com/psychology-vs-psychiatry/ adresinden 23 Harizan 2021 tarihinde alınmıştır
Popli, H. (2018, 5 Haziran). Psychologists andpsychiatrists are not the same! 5 differences you didn’t know about. Mindler Blog. https://www.mindler.com/blog/psychologist-vs-psychiatrist-differences/ adresinden 23 Harizan 2021 tarihinde alınmıştır.
Your Healh In Mind. (2017). Psychiatrists and psychologists: what’s the difference? https://www.yourhealthinmind.org/psychiatry-explained/psychiatrists-and-psychologists adresinden 23 Harizan 2021 tarihinde alınmıştır.